 |
| Στο GP Γαλλίας του 1908 η Daimler έγραψε ιστορία με την πρώτη νίκη της Mercedes σε Grand Prix. Η γερμανική εργοστασιακή ομάδα αποτελούνταν από τον νικητή του αγώνα Christian Lautenschlager (35), τον Otto Salzer (19) και τον Willy Poge (2) |
Αυτή η ελίτ ήρθε συστημένη από το Gordon Bennett Trophy, έναν θεσμό που τα δώδεκα προηγούμενα χρόνια πριν το 1906 (δηλαδή από το 1984, οπότε διεξήχθη ο πρώτος αγώνας αυτοκινήτων) είχε καταφέρει να αναδυθεί στον αφρό όλων όσων πρέσβευε η φιλοσοφία και το λεπτό γούστο των δημιουργών αυτής της μηχανικής ιπποδρομίας.
Κάτι τέτοιο ήταν απολύτως φυσιολογικό - ειδικά εκείνα τα χρόνια. Το αυτοκίνητο στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν είδος σπάνιο, πολυτελείας, απρόσιτο. Εν μέρει, όπως φάνηκε από τότε, ένα μέρος της επιτυχίας της Formula 1 (που ακολούθησε μετά την εποχή των Grands Prix, από το 1950) οφείλεται σε όλες αυτές τις πτυχές, τις παντελώς άσχετες με τη μηχανολογική και οικονομική μας πραγματικότητα - αλλά και διόλου άσχετες με την ονειροπόληση των παθιασμένων με την αυτοκίνηση.
Πέραν αυτού, ένα άλλο στοιχείο που έκανε τα Grands Prix δημοφιλή άμεσα ήταν ότι διεξάγονταν σε κλειστά σιρκουί - δηλαδή δεν ταξίδευαν από το Βορρά μιας ολόκληρης χώρας στο Νότο και πάλι πίσω, όπως οι αγώνες μέχρι τότε. Οι οργανωτές χάρασσαν μια "πίστα" μερικών δεκάδων χιλιομέτρων γύρω από μια πόλη και οι αγωνιζόμενοι κάλυπταν αυτή τη διαδρομή σε ορισμένο αριθμό γύρων - συνήθως μέχρι να συμπληρώσουν περίπου 750 χιλιόμετρα.
Ένα τρίτο στοιχείο της επιτυχίας των Grands Prix ήταν, επίσης, το σαφές πλαίσιο κανονισμών. Με αυτά τα στοιχεία, κατ’ αντιστοιχία, οι θεατές μπορούσαν να βλέπουν τους αγωνιζόμενους αρκετές φορές και -με σχετικά ισάξια αυτοκίνητα- να παρακολουθούν ενδιαφέρουσες -εξωφρενικές- μονομαχίες.
Με το αυτοκίνητο ακόμα στα σπάργανα, με τους "παλαβούς" οδηγούς να συνθλίβουν δίχως τρόμο ένα κατασκεύασμα που ο μέσος εργαζόμενος δεν μπορούσε καν τότε να διανοηθεί να αποκτήσει, με τον παρανοϊκά ατρόμητο ανταγωνισμό στην πίστα, τα Grands Prix από την πρώτη τους κιόλας στιγμή συγκέντρωναν πάνω από 200.000 θεατές.
Αυτή η συγκέντρωση δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να μην προσελκύσει και τις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες. Η Daimler AG δεν έκρυβε τότε το ρητό της: "κέρδισε αγώνες την Κυριακή, πούλησε αυτοκίνητα τη Δευτέρα".
Τόσο η εταιρεία της Στουτγάρδης όσο και η Benz, από το Μάνχαϊμ, διαπίστωναν ότι η συμμετοχή και η επιτυχία στους αγώνες κύκλωναν τα αυτοκίνητά τους με αύρα υψηλής ποιότητας και κορυφαίας μηχανολογίας, στα μάτια των ευκατάστατων μεγαλοαστών της Ευρώπης - που ήταν τότε οι μόνοι που μπορούσαν να τα αγοράσουν.
Τα πρώτα Grands Prix της Mercedes (1906-1907)
Το 1906 η Daimler AG, έχοντας ήδη 12ετή αγωνιστική εμπειρία, είχε παρακολουθήσει τον ρου της προόδου των αγωνιστικών αυτοκινήτων κι ήταν απολύτως έτοιμη να προετοιμάσει ένα αγωνιστικό αντίτυπο για τα Grands Prix του 1906.
Όμως, στην όλη διεργασία υπήρχε ένα πρόβλημα: δύο άνθρωποι σχεδίασαν δύο διαφορετικούς εξακύλινδρους αγωνιστικούς κινητήρες - ο Wilhelm Maybach, σχεδιαστής κινητήρων της Daimler AG, και ο Paul Daimler, γιος του ιδρυτή της εταιρείας, Gottlieb Daimler.
Η εταιρεία πήρε, τότε, την απόφαση (που σήμερα μοιάζει αδιανόητη) να χρησιμοποιήσει και τους δύο κινητήρες. Τρία αγωνιστικά αυτοκίνητα θα είχαν τον κινητήρα 11,1 λίτρων του Maybach και τρία τη μονάδα που είχε σχεδιάσει ο Daimler.
Η διαμάχη, αναμενόμενα, καθυστέρησε την παραγωγή των αυτοκινήτων κι έτσι η Daimler AG εμφανίστηκε στο πρώτο Grand Prix της ιστορίας, κοντά στο LeMans της Γαλλίας, με τρεις απαράλλακτες παλιότερες αγωνιστικές Mercedes 120 hp. Τερμάτισε τελευταία στην δεκάδα.
Η προετοιμασία της γερμανικής εταιρείας για το Γαλλικό GP του 1907 ήταν, φυσικά, πολύ καλύτερη. Η νέα έκδοση της Mercedes 120 hp είχε εξελιγμένη ανάρτηση (με πιο επίπεδα φύλλα σούστας), αλλά κυρίως νέα, τετρακύλινδρη έκδοση του κινητήρα 14,4 λίτρων του Paul Daimler.
Αρχές Ιουλίου, στο Grand Prix της πόλης Dieppe, ο Victor Hemery ήταν ο μοναδικός από τους οδηγούς της Mercedes που έφτασε στον τερματισμό - όμως η πρόοδος είχε ξεκινήσει να συντελείται, μιας και η Daimler άρχισε να γνωρίζει τις πρώτες της επιτυχίες στην Ευρώπη με το πρώτο της αυτοκίνητο προδιαγραφών Grand Prix, κυρίως σε αγώνες στη νεότευκτη πίστα του Brooklands στη Βρετανία.
Η Mercedes κερδίζει το πρώτο της Grand Prix (1908)
Έτσι, η 7η Ιουλίου του 1908 έμελλε να γίνει μια από τις πιο ιστορικές μέρες της Daimler AG στην αγωνιστική της ιστορία. Το Γαλλικό GP, στη Dieppe των νορμανδικών ακτών, διεξήχθη σε ένα σιρκουί δημόσιων δρόμων, μήκους 77 χιλιομέτρων, το οποίο οι οδηγοί έπρεπε να καλύψουν δέκα φορές - για συνολικά 770 χιλιόμετρα.
Οι δρόμοι ήταν γεμάτοι με βαθιές λακκούβες από τη βροχή και επικίνδυνα αυλάκια, που προκλήθηκαν από τον αγώνα της μικρότερης κλάσης "voiturette" την προηγούμενη μέρα. Τα pits είχαν στηθεί σε ένα λασπωμένο χωράφι και τα γκαράζ κάθε ομάδα χωρίζονταν από συρματοπλέγματα.
Στην εκκίνηση, που δόθηκε στις έξι τα ξημερώματα για να προλάβουν τερματίσουν όλοι οι οδηγοί με το φως της ημέρας, παρατάχθηκαν όλα τα σπουδαία ονόματα της εποχής: οι Camille Jenatzy (Mors), Vincenzo Lancia (Fiat), Fritz Opel (Opel), Dario Resta (Austin), Fritz Erle, René Hanriot και Victor Hémery (Benz) και φυσικά οι Christian Lautenschlager, Willy Poge και Otto Salzer με τρεις Mercedes 140 hp της Daimler AG.
Η Mercedes 140 hp αποτελούσε μετεξέλιξη των αγωνιστικών αυτοκινήτων των προηγούμενων ετών. Είχε μικρότερο μεταξόνιο και διαφορετικές διαστάσεις στα ελαστικά και στο δοχείο καυσίμου. Ο τετρακύλινδρος σε σειρά κινητήρας ήταν βασισμένος στο σχέδιο του Wilhelm Maybach από το 1903 και είχε χωρητικότητα 12,3 λίτρων και απόδοση 135 ίππων στις 1.400 σ.α.λ. Η τελική ταχύτητα άγγιζε τα 160 χλμ./ώρα.
Όσο για τη Benz, ανέθεσε την κατασκευή του αυτοκινήτου με το οποίο θα συμμετείχε στο πρώτο της Grand Prix στους Hans Nibel και Louis de Groulart. Ο κινητήρας, σχεδιασμένος από τον δεύτερο, είχε 4 κυλίνδρους, 12.400 κ.εκ. και απέδιδε 120 ίππους στις 1.400 σ.α.λ.
Περίπου 300 χιλιάδες Γάλλοι κατέκλυσαν τη διαδρομή, ελπίζοντας σε έναν ακόμη θρίαμβο της γαλλικής μηχανολογίας. Ωστόσο, ο Christian Lautenschlager κατέκτησε την πρώτη νίκη της ιστορίας της Mercedes σε Grand Prix και η Benz συμπλήρωσε το βάθρο με τους Victor Hemery και Rene Hanriot (με διαφορά οκτώμισι και εννιάμισι λεπτών από το νικητή) - αφήνοντας το πρώτο γαλλικό αυτοκίνητο, μια Bayard-Clement, μόλις στην 4η θέση.
Ενδεικτικό της δυσκολίας του αγώνα ήταν ότι ο νικητής χρησιμοποίησε 22 ελαστικά, για την αλλαγή των οποίων σταμάτησε 10 φορές τόσο στα pits όσο και μέσα στο γύρο! Τότε γεννήθηκε ο όρος pit-stop, αλλά και η τακτική με τα καύσιμα - καθώς ο Christian Lautenschlager υπολόγισε στον ανεφοδιασμό του 5ου γύρου ακριβώς πόση ποσότητα θα χρειαζόταν μέχρι τον τερματισμό.
Ο νικητής χρειάστηκε σχεδόν επτά ώρες για να τερματίσει, με μέση ταχύτητα 111,1 χλμ./ώρα, σε έναν αγώνα που τερμάτισαν 23 αγωνιζόμενοι (παρά ένας οι μισοί) και σημειώθηκαν οι πρώτοι θάνατοι αγωνιζόμενων σε Grand Prix. Ήταν του Henri Cissac και του μηχανικού του, τους οποίους καταπλάκωσε η Panhard-Levassor τους όταν ανετράπη έχοντας χάσει έναν τροχό.
Η κάθοδος προς τον α’ παγκόσμιο πόλεμο (1909-1914)
Μετά από αυτά τα τρία GP στη Γαλλία, η επιτυχία του εγχειρήματος αποδείχθηκε περισσότερο κατάρα παρά ευλογία. Οι οργανωτές εκτόξευσαν την τιμή της συμμετοχής, με αποτέλεσμα οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες να μποϊκοτάρουν το Γαλλικό Grand Prix του 1909. Το επόμενο GP διεξήχθη το 1912 και σε αυτή την τριετία η Daimler AG δεν συμμετείχε εργοστασιακά σε άλλους αγώνες - παρά μόνο διέθετε αγωνιστικά αυτοκίνητα σε ιδιώτες.
Αντίθετα, η γερμανική εταιρεία αποφάσισε να επιστρέψει το 1913 και προετοίμασε έγκαιρα την κατασκευή των νέων Mercedes 90 hp και 100 hp, με τη νέα έκδοση του εξακύλινδρου κινητήρα DF80 7,2 λίτρων του W. Maybach και παράλληλα με τον τετρακύλινδρο G4F 9,2 λίτρων. Οι δύο κινητήρες κέρδισαν αντίστοιχα το 2ο και 4ο βραβείο γερμανικών αεροκινητήρων στο διαγωνισμό Emperor’s Prize.
Οι Mercedes, από ένα λογιστικό λάθος (καθώς δεν δηλώθηκαν από τη Daimler AG αλλά από έναν λογιστή της εταιρείας με έδρα την Ελβετία), δεν πήραν την άδεια να παραταχθούν στην εκκίνηση του Γαλλικού GP του 1913, αλλά λίγες μέρες μετά κατέκτησαν τις ζυγές θέσεις της πρώτης εξάδας του Grand Prix de la Sarthe, κοντά στο LeMans.
Παράλληλα, η Daimler AG ξεκίνησε την προετοιμασία του νέου της αγωνιστικού αυτοκινήτου για το 1914. Η τετρακύλινδρη Mercedes 115 hp είχε για πρώτη φορά στην ιστορία της εταιρεία τέσσερις βαλβίδες ανά κύλινδρο και εκπληκτικό, για την εποχή, ρυθμό περιστροφής 3.500 σ.α.λ., καθώς και άξονα μετάδοσης αντί για αλυσίδα.
Απέναντι στον ισχυρό ανταγωνισμό των Peugeot, Delage, Sunbeam και Fiat, οι Christian Lautenschlager, Louis Wagner και Otto Salzer κυριάρχησαν στους 20 γύρους (750 χλμ.) του Γαλλικού Grand Prix. Λίγες εβδομάδες αργότερα, στο τέλος Ιουλίου, όλα σκοτείνιασαν κάτω από τα μαύρα πολεμικά σύννεφα.
Ως σύμβολο του τέλους του motorsport και της αρχής της σύρραξης, όταν κηρύχθηκε ο πόλεμος μια Mercedes 115 hp ξέμεινε στη Βρετανία, όπου είχε σταλεί από τους Γερμανούς για λόγους επίδειξης. Τις επόμενες μέρες ο Walter Owen Bentley, ανοίγοντας τον κινητήρα της, βρήκε μια ακόμα πηγή έμπνευσης για το σχεδιασμό των κινητήρων Rolls Royce των βρετανικών πολεμικών αεροσκαφών!
ΠΗΓΗ