¨Ολοι μας γνωρίζουμε ότι αυτό που δίνει ξεχωριστή γεύση σε μια λαχταριστή ζεστή μπουγάτσα ή ένα φρέσκο μυρωδάτο ρυζόγαλο είναι η κανέλα.
Η κανέλα, κιννάμωμον κατά το Ελληνικότερο, αναφέρεται σε Κινέζικα κείμενα που χρονολογούνται από το 2800 π.Χ. Στην αρχαία Αίγυπτο χρησιμοποιούνταν στην ταρίχευση νεκρών και στην μεσαιωνική Ευρώπη ως θυμίαμα στους ναούς αλλά και ως συστατικό αντισηπτικών σκευασμάτων.
Στο έργο του Ηρόδοτου "Ιστορίαι", συγκεκριμένα στο Γ' βιβλίο που ονομάστηκε από τους Αλεξανδρινούς μελετητές "Θάλεια", αναφέρεται μια αρχαία δοξασία για τα "πτηνά της κανέλας". Σύμφωνα με τον μύθο τα πτηνά αυτά ταξίδευαν σε μακρινά μέρη και όταν επέστρεφαν στην Αραβία έφερναν μαζί τους ξύλα κανέλας με τα οποία έχτιζαν τις φωλιές τους στα κλαδιά πολύ ψηλών δέντρων. Οι ντόπιοι δελέαζαν τα πτηνά με μεγάλα κομμάτια κρέατος.... Οι φωλιές τους όμως δεν άντεχαν το βάρος της τροφής και διαλύονταν. Έτσι οι Άραβες συνέλεγαν την κανέλα από το έδαφος και την εμπορεύονταν. Λέγεται ότι κάποιες περιόδους η αξία της κανέλας έφτανε εκείνη του χρυσού. Στα "πτηνά της κανέλας" αναφέρθηκε και ο Αριστοτέλης ενώ ο Πλινίος ο Πρεσβύτερος θεωρούσε ότι ο συγκεκριμένος μύθος ήταν τέχνασμα των Αράβων ώστε να ανεβάζουν την τιμή τους εμπορεύματός τους. Ο Πλίνιος αναφέρει επίσης ότι 350 γραμμάρια κανέλας είχαν την ίδια αξία με 5 κιλά ασήμι.
Στις ημέρες μας η κανέλα χρησιμοποιείται ευρέως στην μαγειρική, τόσο σε γλυκά όσο και σε αλμυρά πιάτα και σε ροφήματα. Πέρα από την απόλαυση που προσφέρει στον ουρανίσκο μας, παραδοσιακά γιατροσόφια αλλά και επιστημονικές έρευνες ενισχύουν τις ενδείξεις ότι το εξαιρετικό αυτό μπαχαρικό έχει πολλές θεραπευτικές ιδιότητες.
Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα η κανέλα ενεργεί ευεργετικά στους μεσημβρινούς της καρδιάς, του σπλήνα, των νεφρών και του ήπατος. Δεν είναι τυχαίο που οι Ινδοί θεωρούν ότι το ρόφημα κανέλας ενισχύει τα εγκάρδια συναισθήματα και βοηθάει στην δημιουργία ισχυρών διαπροσωπικών σχέσεων.
Η κανέλα περιέχει αντιοξειδωτικές ουσίες, είναι θερμαντική, καταπραύνει τον πόνο και βελτιώνει το κυκλοφορικό. Έχει μυκητοκτόνο και μικροβιοκτόνο δράση και ενδείκνυται για την αντιμετώπιση της δυσπεψίας, της διάρροιας, εντερικών ενοχλήσεων και τυμπανισμού. Χρησιμοποιείται εμπειρικά για την ανακούφιση του πονόδοντου και την αντιμετώπιση της κακοσμίας του στόματος. Έχει αντιθρομβωτική δράση στο αίμα (το ρόφημα κανέλας ενδείκνυται στην δυσμηνόρροια), βοηθάει στην ανακούφιση της αρθρίτιδας και είναι πλούσια πηγή μαγγανίου, σιδήρου και ασβεστίου.
Με βάση κλινικές μελέτες 1/2 κουτάλι του γλυκού κανέλα την ημέρα μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της "κακής" χοληστερίνης. Τον Αύγουστο του 2002 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό New Scientist μια μελέτη σύμφωνα με την οποία η κανέλα βοηθά τα λιποκύτταρα όσων πάσχουν από διαβήτη να ανταποκριθούν στην ινσουλίνη και ενισχύει την απομάκρυνση της γλυκόζης. Σήμερα υπάρχουν αρκετές μελέτες που αποδεικνύουν ότι η κανέλα δρα ρυθμιστικά στα επίπεδα γλυκόζης του αίματος, καθιστώντας την πολύτιμο σύμμαχο όσων πάσχουν από διαβήτη τύπου ΙΙ.
Στην αρωματοθεραπεία το αιθέριο έλαιο της κανέλας χρησιμοποιείται για την παρασκευή αρωμάτων, αφροδισιακών λαδιών μασάζ και αντισηπτικών διαλυμάτων. Επάλειψη στο στομάχι, την κοιλιά και το υπογάστριο με μίγμα ελαίου βάσης και κανέλας ανακουφίζει από πόνους δυσπεψίας, εντερική δυσφορία, τυμπανισμό και πόνους περιόδου. Επίσης η χρήση αιθέριου ελαίου κανέλας ενδείκνυται για την ανακούφιση πόνων ψύξης καθώς δρα θερμαντικά. Λίγες σταγόνες αιθέριου έλαιου κανέλας σε νερό παράγουν ένα πολύ καλό εντομοαπωθητικό, ιδιαίτερα για μυρμήγκια και κουνούπια.
Οι θεραπευτικές ιδιότητες της κανέλας είναι πολλές αλλά μην ξεχνάτε ότι υπάρχει πάντα η πιθανότητα αλλεργίας και δερματικών ερεθισμών. Υπό μορφή αιθέριου ελαίου πρέπει πάντα να χρησιμοποιείται με προσοχή και να τηρούνται οι προτεινόμενες δοσολογίες.
Επίσης συνιστάται οι εγκυμομούσες και τα άτομα που λαμβάνουν αντιπηκτική αγωγή να αποφεύγουν την χρήση του αιθέριου ελαίου και να αποφεύγουν την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων του μπαχαρικού.
Κατά την αγορά καρυκεύματος κανέλας πρέπει να είστε προσεκτικοί καθώς στην ίδια βοτανική οικογένεια ανήκουν πολλά είδη. Ως αυθεντική θεωρείται κυρίως η κανέλα Κεϋλάνης ή Cinnamomum verum (true cinnamon). Ένα είδος το οποίο πωλείται επίσης είναι η κασσία ή Κινέζικη κανέλα (Cinnamomum aromaticum). Δυστυχώς σε σχέση με την κανέλα Κεϋλάνης το είδος αυτό περιέχει αρκετά μεγαλύτερες ποσότητες από ένα μέτρια τοξικό συστατικό, την κουμαρίνη που έχει κατηγορηθεί ότι προκαλεί νεφρικές και ηπατικές βλάβες. Για τον λόγο αυτό το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Εκτίμησης Κινδύνου έχει εκδώσει οδηγία να αποφεύγεται η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κασσίας (http://www.bfr.bund.de/cd/8492). Στην ιστοσελίδα http://www.ceylon-cinnamon.com/Identify-Cinnamon.htm μπορείτε να διαβάσετε πως θα αναγνωρίζετε την κανέλα Κεϋλάνης από την κασσία.
Σας άνοιξε η όρεξη για κανέλα με τα παραπάνω; Για τις κρύες ημέρες του χειμώνα και για να αντιμετωπίσετε τους πόνους της περιόδου μπορείτε να φτιάξετε ένα πολύ δυναμωτικό, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά εμμηναγωγό ρόφημα: βράζετε 1 ξυλάκι κανέλας και 1/2 κουταλάκι του γλυκού πιπερόριζα σε μια κούπα νερό, σουρώνετε και προσθέτετε μέλι. Στην υγειά σας!ΠΗΓΗ